Amerika senatorlari Sheldon Whitehouse va John Fetterman 2025-yilgi Toza Bulut Qonunini taqdim etdilar. Ushbu qonun loyihasi energiya talab qiluvchi kripto qazib olish va sun’iy intellekt ma’lumot markazlaridan karbon chiqindilarini kamaytirishga qaratilgan.
Bu Bitcoin qazuvchilari o’z faoliyatlarini quvvatlantirish uchun tobora ko’proq qayta tiklanadigan energiya manbalariga o’tayotgan bir paytda sodir bo’lmoqda.
Clean Cloud Act energiya talabining oshishini Bitcoin qazib olish bilan bog’laydi
Qonun loyihasiga ko’ra, Atrof-muhitni muhofaza qilish agentligi (EPA) 100 kilovattdan ortiq o’rnatilgan IT quvvatiga ega ob’ektlar uchun yillik karbon chiqindilari standartlarini belgilash huquqiga ega bo’ladi.
Bu standartlar har yili kuchayadi va chiqindilar chegarasi har yili 11% ga kamayadi.
Chegaradan oshib ketgan kompaniyalar har bir tonna karbonat angidrid ekvivalenti uchun 20 dollardan boshlanadigan to’lov to’laydi. Bu to’lov har yili inflyatsiya va har bir tonna uchun qo’shimcha 10 dollar bilan oshadi. Qonun loyihasi, shuningdek, tarmoqdan keladigan bilvosita chiqindilarni hisobga olish uchun qat’iy hisob usullarini joriy etadi.
Qonun chiqaruvchilar kripto qazuvchilari va sun’iy intellekt markazlari elektr energiyasiga bo’lgan talabni barqaror bo’lmagan darajada oshirayotganini ta’kidlaydilar. Ularning fikriga ko’ra, hozirgi toza energiya manbalari Bitcoin qazib olishga bo’lgan tez o’sib borayotgan talabni qondira olmaydi.
Ular ma’lumot markazlari AQShdagi barcha elektr energiyasining 4% ini ishlatishini va 2028-yilga kelib bu ko’rsatkich 12% ga yetishi mumkinligini ta’kidladilar. Shuningdek, ular ko’tarilgan talabni qondirish uchun eski ko’mir zavodlari qayta ishga tushirilganini va bu mamlakatning karbon izini yomonlashtirayotganini aytishdi.
Shu munosabat bilan, senator Whitehouse bu bosim iste’molchilar uchun elektr energiyasi narxini oshirayotganini ta’kidladi. U qonun loyihasi texnologiya kompaniyalarini toza energiya investitsiyalariga undashini va AQSh elektr tarmog’ining kelgusi o’n yil ichida nol chiqindilarga erishishiga yordam berishini aytdi.
“Yaxshi xabar shundaki, biz sun’iy intellekt bo’yicha dunyoda yetakchi bo’lish va iqlim xavfsizligi bo’yicha yetakchi bo’lish o’rtasida tanlov qilishimiz shart emas: yirik texnologiya va sun’iy intellekt kompaniyalarida mahalliy tarmoqlarni ortiqcha yuklamasdan va fosil yoqilg’i ifloslanishini kuchaytirmasdan yangi toza energiya manbalarini rivojlantirish uchun yetarli mablag’ bor. Toza Bulut Qonuni kommunal xizmatlar va rivojlanayotgan kripto va sun’iy intellekt sanoatlarini yangi toza energiya manbalariga sarmoya kiritishga undaydi,” dedi qonun chiqaruvchi.
Kam daromadli oilalarni himoya qilish uchun chiqindilar uchun to’lovlardan tushgan daromadning 25% energiya xarajatlarini qoplashga yo’naltiriladi. Qolgan qismi uzoq muddatli saqlash va toza energiya ishlab chiqarish loyihalarini qo’llab-quvvatlash uchun grantlarga sarflanadi.
Ayni paytda, kripto sanoati asta-sekin yashil energiyaga o’tmoqda.
Yaqinda MiCA Crypto Alliance hisobotiga ko’ra, 2024-yil oxiriga kelib Bitcoin qazib olishning 41% qayta tiklanadigan energiya bilan ta’minlangan, bu 2011-yilda 20% edi.
Ushbu tez o’sish sur’atidan kelib chiqib, hisobotda qayta tiklanadigan energiya 2030-yilga kelib qazib olish faoliyatining 70% dan ortig’ini qo’llab-quvvatlashi mumkinligi prognoz qilinmoqda. Bunga xarajat samaradorligi, rivojlanayotgan siyosatlar va barqaror amaliyotlarga kengroq o’tish sabab bo’ladi.
